Seksualiteit met een stoma

Veel mensen willen lichamelijk contact het liefst voorkomen, uit angst dat het zou kunnen leiden tot verwachtingen of wensen waaraan ze misschien niet kunnen voldoen.     

Maar u kunt in het algemeen nog steeds van een goed seksleven genieten nadat u een stoma-operatie heeft gehad. Het is heel gewoon dat u tijdens ziekte en in de periode na de operatie minder seksueel verlangen voelt. Maar door te praten over uw gevoelens rondom de stoma, uw ziekte en de operatie zult u gemakkelijker door deze moeilijke tijd heen kunnen komen.

Praat met uw stomaverpleegkundige over intimiteit

U kunt met uw verpleegkundige over al uw zorgen praten, ook over problemen omtrent uw intimiteit.  Hierdoor zult u een ​​goede start maken. Uw stomaverpleegkundige heeft veel ervaring met het bespreken van alle uitdagingen die u misschien ervaart en kan u op vele manieren helpen, zowel met advies als met nuttige hulpmiddelen.

Vóór de operatie is het belangrijk om de chirurg te raadplegen over de noodzaak het rectum te behouden en de risico's die hiermee samenhangen.

Praat met uw partner over uw stoma

Praat open en eerlijk met uw partner, zelfs als u zich hierbij eerst wat ongemakkelijk voelt. U kunt er bijna zeker van zijn dat het samen praten de band van respect en vertrouwen tussen u beiden alleen maar zal versterken.

Het is heel goed mogelijk dat u nog geen energie heeft, of dat u het moeilijk vindt om uw seksleven te hervatten vanwege vermoeidheid, angst voor pijn of andere mentale barrières. Toch is het ook dan belangrijk om nabijheid en lichamelijk contact met uw partner te onderhouden, zonder dat dit per se tot geslachtsgemeenschap hoeft te leiden.

Hoe kunt u een nieuwe partner over uw stoma vertellen?

Als u geen partner hebt, kan de gedachte aan een mogelijke intieme relatie u misschien zorgen baren wanneer u een stoma hebt. Welk moment zou geschikt zijn om de ander over uw stoma te vertellen? In het begin van de relatie, om ervoor te zorgen dat de partner zich niet bedrogen voelt? Of pas later, met het risico dat de intieme sfeer wordt bedorven? Het kan moeilijk zijn om er openlijk over te praten.

Als voorbereiding op de situatie kan het een goed idee zijn om van tevoren te bedenken wat u wilt gaan zeggen. Hierdoor zult u zich zekerder voelen wanneer de situatie zich voordoet, omdat het moeilijk kan zijn om het initiatief te nemen voor een ​​dergelijk gesprek.  

Maar vergeet nooit dat u heel veel meer bent dan alleen iemand met een stoma. 

Steungroepen voor stomadragers

Uiteindelijk helpt niets beter dan praten met iemand die echt begrijpt wat u doormaakt. Als u bijvoorbeeld lid wordt van de Nederlandse Stomavereniging  kunt u mensen ontmoeten die hetzelfde hebben meegemaakt. Bovendien kunt u hier handige tips, inspiratie en persoonlijke steun ontvangen. Raadpleeg uw stomaverpleegkundige over steungroepen die voor u relevant zijn. 

Na een stoma-operatie is het heel normaal dat u bezorgd bent over het uiterlijk van uw lichaam. Een grote verandering in uw lichaam, de angst voor een ernstige ziekte, de ziekenhuisopname en de operatie zelf vormen samen een enorme emotionele last. Het kan even duren voordat u gewend bent aan de veranderingen in en aan uw lichaam en u kunt zich hierdoor wat minder aantrekkelijk voelen. Het is zeker niet altijd gemakkelijk, maar u zult zich beter voelen als u uw stoma kunt accepteren als een deel van wie u nu bent. Dat geldt ook voor uw partner. Uw leven wordt niet bepaald door uw stoma, maar door uw behoeften, waaraan nog steeds kan worden voldaan.

Richt u ook op de behoeften van uw partner

Het geeft niets als het een tijdje duurt voordat uw intieme leven weer lijkt op hoe het was. Zet uzelf en elkaar niet onder druk. Het zal wat tijd kosten om eraan te wennen, maar de meeste mensen zijn in staat om weer een gezond seksleven te ontwikkelen. Wanneer u zich naast uw eigen behoeften ook op die van uw partner blijft richten, dan zullen veel van uw zorgen vanzelf afnemen.

Intimiteit is meer dan seks – ook wanneer u een stoma hebt

Vergeet niet dat intimiteit uit veel meer dan alleen de geslachtsgemeenschap bestaat en ook op zichzelf bevredigend en plezierig kan zijn. Neem de tijd om gewoon te genieten van het elkaar aanraken, vasthouden, knuffelen en zoenen; laat het gevoel dat u klaar bent voor geslachtsgemeenschap vanzelf komen als de tijd er rijp voor is.

Wat gebeurt er met het stomazakje tijdens de seks?

Als u steeds aan de stoma en het stomazakje blijft denken, kan het moeilijk zijn om u te ontspannen en uzelf seksueel over te geven. Maar u kunt dergelijke problemen de baas worden. Zowel de stoma als het stomazakje zijn goed bestand tegen geslachtsgemeenschap. Het is belangrijk om te onthouden hoe de seks was die u vóór de operatie samen had. Daardoor ziet u uw eventuele eerdere problemen niet over het hoofd en kunt u de stoma hiervan niet de schuld geven. 

U vindt hier meer informatie over producten die handig zijn voor een intieme situatie.

Ook na uw stoma-operatie kunt u intimiteit en een normale, liefdevolle relatie blijven onderhouden. Hoe en wanneer, dat hangt af van de operatie die u hebt ondergaan. Zo kunt u bijvoorbeeld ongemak voelen als uw rectum of uw blaas is verwijderd en bij vrouwen kan de baarmoeder van positie veranderd zijn. U kunt andere gevoelens ervaren en u zult misschien wat pijn voelen. Doe voorzichtig, stap voor stap eigen ervaringen op.  

Hoe zit het met de stoma?

Met een stoma kunt u heel goed uw seksleven hervatten, het litteken van de operatie zal niet opengaan. De ziekte waaraan u bent geopereerd is niet besmettelijk en het risico dat deze terugkomt, is niet afhankelijk van uw seksleven. 

Vergeet niet dat de stoma vaak 1 tot 1½  uur na een maaltijd het meest actief is. Daarom is het misschien een goed idee om uw partner over de mogelijke winderigheid te vertellen, om te voorkomen dat dit u van streek maakt of stoort. 

Wat kunt u doen om uw seksuele ervaringen nog beter te maken?

Het kan helpen om verschillende standjes uit te proberen, die de druk uit de buurt van uw stoma verplaatsen. Ook kunt u uzelf ondersteunen met een kussen en glijmiddel gebruiken.

Sommige mannen vinden het na hun stoma-operatie moeilijker om hun erectie te handhaven, vanwege schade aan de zenuwen. Als u dit probleem ervaart, probeer dan eens een positie waarin u lichamelijk minder actief bent. Dit kan namelijk de duur van de erectie verlengen. 

Veranderingen in uw lichaam na uw stoma-operatie

De lichamelijke gevolgen van een stoma-operatie en de invloed ervan op het seksleven zijn afhankelijk van verschillende factoren. Sommige seksuele functies kunnen mogelijk tijdelijk of blijvend beschadigd zijn en functioneren daardoor niet meer zoals voorheen. 

Het is belangrijk om van het ziekenhuis voldoende informatie over uw operatie te ontvangen. Een tekening van de operatie kan hierbij erg handig zijn. Als u na de stoma-operatie seksuele problemen ervaart, is het belangrijk om de oorzaak hiervan te bepalen en het probleem te verhelpen. 

Als u niet zwanger wilt worden, moet u net als voor de operatie uw anticonceptie blijven gebruiken. 

Anticonceptie voor vrouwen met een stoma

Mensen met een stoma kunnen elke soort anticonceptie gebruiken. Voor sommige mensen met een ileostoma is de doorgang van barium echter zo snel, dat de assimilatie van anticonceptiepillen niet op de juiste manier verloopt. Als u een ileostoma heeft, zijn anticonceptiepillen daarom geen veilige methode. Raadpleeg altijd uw verpleegkundige.

Vruchtbaarheid na de operatie

Speciaal voor vrouwen:

• Een uitgebreide blaas- of darmoperatie kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid als gevolg van verklevingen of indien de baarmoeder naar achteren is verplaatst.

Speciaal voor mannen:

• Bij elke operatie met een risico op zenuwschade moet u voorafgaand aan de operatie met uw arts de mogelijkheid bespreken om uw sperma in een spermabank te bewaren. Dit wordt gedaan in het geval u later kinderen zou willen.
• Stress over de operatie en de behandeling kan het niveau van het mannelijke geslachtshormoon testosteron gedurende een korte periode verlagen.
• Zolang de testikels tijdens de operatie onaangetast blijven, is er geen reden voor hormoonbehandeling. 

U kunt hulp krijgen om zwanger te worden als u een stoma heeft

Zowel voor mensen met een stoma als voor ieder ander die onvrijwillig kinderloos blijft, zijn er tegenwoordig veel verschillende opties. Neem voor hulp contact op met uw arts.

Vrouwen met een stoma hebben een normale zwangerschap

Ondanks een stoma kunt u gewoon zwanger worden en een normale bevalling hebben. De stoma past zich gewoon aan de veranderende, groeiende vorm van uw buik aan. 

In het begin van de zwangerschap

Het is een goed idee contact op te nemen met een stomaverpleegkundige aan het begin van uw zwangerschap. Het is op dit punt vaak noodzakelijk om speciale overwegingen over de producten die u gebruikt te bespreken. 

In de latere fases van de zwangerschap 

In de latere fases van uw zwangerschap hebt u misschien een spiegel nodig om uw stomazakje te verwisselen. 

Zal de stoma van invloed zijn op de bevalling?

U kunt bevallen zonder enig risico voor uzelf of uw baby. De stoma is hierbij geen belemmering. 

Vóór de operatie is het belangrijk om de chirurg te raadplegen over de noodzaak het rectum te behouden en de risico's die hiermee samenhangen. 

Het is niet veilig om voor anale seks de stoma te gebruiken ter vervanging van het rectum

Het wordt sterk afgeraden om voor anale seks de stoma te gebruiken ter vervanging van het rectum. Dit kan leiden tot bloedingen en littekenvorming, wat problemen kan veroorzaken en mogelijke een nieuwe operatie nodig maakt.